Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu pozyskało 58 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na kontynuowanie prac w zakresie rewitalizacji i udostępniania industrialnego dziedzictwa naszego regionu.
25 października Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało listę projektów, które otrzymają dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020. Projekt złożony przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu został oceniony najwyżej w kraju i znalazł się na pierwszym miejscu w zestawieniu, pozyskując dodatkowo najwyższą kwotę dofinansowania. „Rewitalizacja i udostępnianie poprzemysłowego Dziedzictwa Górnego Śląska” to projekt partnerski. Zakłada on rewitalizację poprzemysłowych obiektów na cele kulturalne, a także edukacyjne na terenie Zabrza i Chorzowa. Liderem jest Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, natomiast partnerem Miasto Chorzów. Realizacja projektu planowana jest na lata 2017-2019. Przygotowano już niezbędną dokumentację techniczną oraz pozyskano pozwolenia na realizację zadań.
Zapisane w projekcie zadania są zwieńczeniem wieloletniej polityki inwestycyjnej Miasta Zabrze i Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu w dziedzinie rewitalizacji i udostępnienia poprzemysłowego dziedzictwa miasta. Realizacja tych zadań umożliwi rozwój dotychczasowej działalności naukowej i kulturalnej Muzeum. W oparciu o odrestaurowaną infrastrukturę organizowany będzie również szereg zajęć edukacyjnych dla odbiorców z różnych grup wiekowych.
Projekt w zakresie dotyczącym Zabrza zakłada prace remontowe i adaptacyjne w dwóch częściach miasta:
- - remont obiektu Muzeum Górnictwa przy ul. 3 Maja 19 wraz z zagospodarowaniem terenu i utworzeniem nowego parkingu - budynek zostanie poddany pracom remontowym, konserwacyjnym oraz adaptowany przede wszystkim dla działalności naukowej oraz kulturalnej. Powstanie nowa przestrzeń wystawiennicza, biblioteka z czytelnią, pracownia digitalizacji zbiorów oraz pracownie naukowe umożliwiające prowadzenie działalności naukowej.
- - rewitalizacja obiektów należących do Kompleksu Sztolnia Królowa Luiza – - zadania zaplanowane do realizacji w ramach projektu, będą stanowiły ostatni element prac mających na celu rewitalizację kompleksu poprzemysłowych obiektów dawnej kopalni Królowa Luiza przy ul. Wolności. Chodzi o rewitalizację budynku cechowni, Prinz Schoenaich czy warsztatu elektrycznego oraz uporządkowanie otoczenia m.in. murów oporowych.
W ramach zaplanowanych działań przeprowadzony zostanie:
- - remont i adaptacja budynku dawnej maszynowni szybu Prinz Schoenaich z przeznaczeniem na przestrzeń muzealną i edukacyjną. Obiekt przystosowany zostanie do funkcji wystawienniczych obejmujących wyjątkową wystawę poświęconą katastrofom górniczym i tym górnikom, którzy nieśli pomoc innym poszkodowanym,
- - kompleksowy remont budynku dawnej skraplarni powietrza; obiekt w całości przeznaczony będzie na pomieszczenia ekspozycyjne, warsztat elektryczny oraz kuźnię, mające charakter pracowni konserwatorskich (warsztatów konserwatorskich) z wydzieloną częścią ekspozycyjną dostępną dla turystów. Docelowo w budynku, pełniącym zasadniczą funkcję zaplecza warsztatowego, mają się również odbywać pokazowe zajęcia edukacyjne z zakresu konserwacji muzealiów,
- - konserwacja najcenniejszego zabytku ruchomego Muzeum, tj. zabytkowej maszyny parowej z 1915 roku, z budową kotłowni parowej w przybudówce budynku maszyny parowej, celem utrzymania maszyny „pod parą”,
- - zagospodarowanie terenu kompleksu Sztolnia Królowa Luiza obejmujące wykonanie brakującej infrastruktury technicznej i drogowej, niezbędnej do prowadzenia prawidłowej obsługi ruchu turystycznego na terenie kompleksu.
W ramach projektu przeprowadzony zostanie także kompleksowy remont budynku dawnej cechowni i jego adaptacja na magazyn studyjny Muzeum (tj. magazyn otwarty dla zwiedzających) wraz z zagospodarowaniem terenu.
W zakresie przedsięwzięcia dotyczącego Chorzowa zaplanowano:
- - utworzenie, w oparciu o zabytkowy budynek dawnej Hali Elektrowni i towarzyszący mu budynek - Nadszybia Szybu Hutniczego na terenie dawnej Huty Kościuszko w Chorzowie, Muzeum Hutnictwa w Chorzowie wraz z zagospodarowaniem terenu. Przestrzeń służyła będzie prezentacji historii hutnictwa na terenie Śląska. W projektowanym rozwiązaniu budynek składać się będzie z kilku bloków funkcjonalnych, przeznaczonych m.in. na ekspozycję stałą, sale szkoleniowe i wielofunkcyjne, przestrzenie do organizacji wystaw czasowych, koncertów i konferencji oraz na małą gastronomię.
- - przedsięwzięcie obejmuje także zagospodarowanie terenu: wykonanie drogi wewnętrznej wraz miejscami postojowymi, teren rekreacyjny w formie „ogrodu rzeźby”, tj. z urządzoną zielenią, obiektami małej architektury, oraz miejscem eksponowania wybranych eksponatów, rzeźb i instalacji artystycznych.
Realizacja projektu przyczyni się do zbudowania w oparciu o zachowane w obydwu miastach dziedzictwo poprzemysłowe oferty, niemającej swych odpowiedników w kraju, wypełniającej lukę w tej tematyce i odpowiadającej zapotrzebowaniu bardzo różnorodnych środowisk. Warto podkreślić komplementarność planowanego przedsięwzięcia w odniesieniu do inwestycji już zrealizowanych na terenie Zabrza oraz Chorzowa. Projekt pozwoli na zwielokrotnienie efektów dotychczasowych działań, stając się bodźcem dla innych miast, regionów, zarządców obiektówi poprzemysłowych do podejmowania podobnych zadań, źródłem doskonałych praktyk i przykładem udanego przywrócenia zdegradowanej przestrzeni społeczeństwu i gospodarce.
Źródło dofinansowania:
Środki Unii Europejskiej – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020,VIII oś priorytetowa: Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury , Działanie 8.1 Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury
Koszty:
Koszt całkowity projektu: 84 533 235,23 zł
Wysokość kosztów kwalifikowanych: 68 854 556,41 zł
Dofinansowanie EFRR: 58 526 372,92 zł
Wyniki konkursu pod linkiem.